5 lỗi nguy hiểm khi khảo sát địa chất công trình cần tránh

Chỉ một sai lầm nhỏ trong khảo sát địa chất công trình cũng có thể khiến ngôi nhà của bạn “lung lay”, khảo sát địa chất công trình là nền tảng để đảm bảo công trình chất lượng và bền vững. 

Tuy nhiên, nhiều nhà thầu và gia chủ mắc sai lầm nghiêm trọng dẫn đến nứt cột, lún nền, sụp đổ. Vậy những sai lầm đó là gì? Cùng khám phá ngay qua bài viết dưới đây!

1. Không khảo sát đúng vị trí xây dựng

Lỗi phổ biến nhất khi khảo sát địa chất công trình là khoan sai vị trí hoặc không khảo sát toàn bộ khu vực xây dựng. Theo TCVN 9437:2012, hố khoan phải được định vị chính xác dựa trên bản vẽ thiết kế. 

Nếu khoan sai, dữ liệu địa chất sẽ không phản ánh đúng đặc điểm nền đất, dẫn đến thiết kế móng sai lệch, nền móng lún không đều, gây nứt tường hoặc nghiêng công trình.

Nên sử dụng máy GPS hoặc thước đo để định vị hố khoan, phối hợp với nhà thiết kế để đảm bảo vị trí phù hợp, tuân thủ tiêu chuẩn khoan khảo sát địa chất.

2. Thiếu số lượng hố khoan tối thiểu

Số lượng hố khoan khảo sát địa chất công trình phải đạt tối thiểu theo TCVN 9363-2012. Nhà dân cần ít nhất 3 hố khoan, công trình lớn yêu cầu nhiều hơn.

Việc giảm số lượng hố khoan khảo sát địa chất công trình để tiết kiệm chi phí khiến dữ liệu về đất nền và mực nước ngầm không đầy đủ. Không phát hiện lớp đất yếu hoặc thấu kính đất, gây sụt lún.

Để tránh tình trạng này, cần tuân thủ số lượng hố khoan khảo sát địa chất công trình, khoảng cách 20-50m, đặc biệt ở khu vực đất yếu như đất lầy.

Thiếu thủ tục phòng cháy chữa cháy có bị phạt không?

3. Không lấy mẫu và thí nghiệm đúng quy chuẩn

Lấy mẫu đất và thí nghiệm không theo tiêu chuẩn khoan khảo sát địa chất công trình như TCVN 9351:2012 (thí nghiệm SPT) là lỗi nghiêm trọng. 

Một số đơn vị lấy mẫu không nguyên dạng hoặc bỏ qua thí nghiệm xuyên tiêu chuẩn SPT để xác định độ chặt và khả năng chịu tải dẫn đến số liệu cơ lý đất không chính xác, móng không phù hợp, gây lún hoặc hư hỏng.

Hãy lấy mẫu nguyên dạng mỗi 2-3m, sử dụng ống mẫu 91mm, bảo quản nơi râm mát. Thực hiện thí nghiệm SPT tại hiện trường mỗi 2m. 

4. Lựa chọn đơn vị khảo sát địa chất công trình kém uy tín

Chọn đơn vị thiếu kinh nghiệm hoặc không tuân thủ tiêu chuẩn khảo sát địa chất công trình (TCVN 8477:2018) dẫn đến báo cáo không đáng tin cậy.

Một số đơn vị sử dụng thiết bị lỗi thời hoặc thiếu kỹ sư chuyên môn làm cho báo cáo khảo sát địa chất công trình sai lệch, gây lỗi trong thiết kế và thi công.

Gợi ý 3 phương pháp gia cố cột nhà hiệu quả nhất hiện nay.

5. Không cập nhật dữ liệu vào thiết kế móng

Dù khảo sát địa chất công trình được thực hiện đầy đủ, việc không sử dụng dữ liệu địa chất để thiết kế móng là sai lầm nghiêm trọng. 

Một số kỹ sư bỏ qua báo cáo, dẫn đến lựa chọn móng không phù hợp khiến cho công trình lún, nghiêng hoặc tốn chi phí dư thừa do móng không tối ưu.

6. Một số câu hỏi thường gặp

6.1. Địa chất kém có xây nhà được không? Nên làm gì để khắc phục?

Đất nền yếu (đất lầy, đất sét nhão) vẫn có thể xây nhà nếu xử lý móng đúng cách. Mục đích khoan khảo sát địa chất công trình là xác định cấu trúc đất và tai biến địa chất để chọn giải pháp móng như cọc ép, cọc khoan nhồi, hoặc gia cố nền.

Bạn có thể tăng số lượng hố khoan khảo sát địa chất công trình để đánh giá đầy đủ. Dựa trên báo cáo khảo sát địa chất công trình, chọn cọc bê tông cốt thép hoặc móng bè kết hợp cải tạo nền đất.

6.2. Giá khảo sát địa chất khoảng bao nhiêu?

Báo giá khoan khảo sát địa chất công trình phụ thuộc vào quy mô và địa chất khu vực. Mức giá năm 2025 trên thị trường hiện nay dao động như sau:

• Nhà dân (3-5 hố khoan): 15.000.000 - 30.000.000 VNĐ.
• Công trình lớn (10-20 hố khoan): 50.000.000 - 150.000.000 VNĐ.
• Chi phí bao gồm định vị, lấy mẫu, thí nghiệm SPT, và lập báo cáo.

Lưu ý: Mức giá trên được tổng hợp từ thị trường và chỉ mang tính chất tham khảo, để nhận được báo giá chính xác, bạn nên liên hệ trực tiếp với đơn vị thi công để được tư vấn và hỗ trợ.

6.3. Nếu xây nhà cấp 4 có bắt buộc phải khoan địa chất không ?

Theo Thông tư 39/2009/TT-BXD, khảo sát địa chất công trình là bắt buộc với nhà từ 3 tầng hoặc diện tích trên 25m². Với nhà cấp 4 ở khu vực đất cứng, có thể không cần khoan. 

Tuy nhiên, nên thực hiện khảo sát địa chất công trình với ít nhất 3 hố khoan ở khu vực đất yếu để đảm bảo an toàn.

Khảo sát địa chất công trình là điều kiện tiên quyết quyết định đến độ an toàn và tính bền vững cho công trình. 

Bằng cách tránh 5 lỗi khảo sát địa chất công trình thường gặp mà Bách Khoa đã chia sẻ trong bài viết trên như khảo sát sai vị trí, thiếu hố khoan, lấy mẫu không đúng chuẩn, chọn đơn vị không uy tín, và không cập nhật dữ liệu vào thiết kế sẽ giúp giảm rủi ro sụp đổ, nứt, lún.

Nếu bạn còn bất cứ điều gì băn khoăn cần giải đáp, hãy liên hệ cho chúng tôi ngay hôm nay để đội ngũ Bách Khoa tư vấn và hỗ trợ bạn nhé!