Tiêu chuẩn thiết kế công trình công nghiệp mới bạn cần biết

Tiêu chuẩn thiết kế công trình công nghiệp là yếu tố cốt lõi đảm bảo chất lượng, an toàn và hiệu quả vận hành của các công trình như nhà xưởng và nhà máy sản xuất. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về các tiêu chuẩn thiết kế công trình công nghiệp!

1. Tiêu chuẩn thiết kế công trình công nghiệp áp dụng cho từng loại nhà xưởng

Tiêu chuẩn thiết kế công trình công nghiệp được quy định rõ ràng trong các văn bản pháp lý như Quy chuẩn xây dựng Việt Nam (QCVN) và Tiêu chuẩn Việt Nam (TCVN). 

Đối với từng loại nhà xưởng, tiêu chuẩn thiết kế nhà xưởng được điều chỉnh để phù hợp với mục đích sử dụng, quy mô, và ngành sản xuất. Dưới đây là một số tiêu chuẩn quan trọng:

• TCVN 4604:2012 - Xí nghiệp công nghiệp - Nhà sản xuất: Quy định thiết kế nhà xưởng sản xuất, đảm bảo bố trí dây chuyền công nghệ hợp lý, tối ưu hóa diện tích sử dụng và đáp ứng yêu cầu an toàn. Tiêu chuẩn này áp dụng cho cả thiết kế mới và cải tạo.
• TCVN 4317:1986 - Nhà kho: Đưa ra các nguyên tắc thiết kế nhà kho công nghiệp, tập trung vào kết cấu nền, khả năng chịu tải, và hệ thống thoát nước. Tiêu chuẩn thiết kế nhà kho công nghiệp yêu cầu bề mặt nền phẳng, lớp lót cứng, và thoát nước nhanh để tránh ứ đọng.
• TCVN 2737:1995 - Tải trọng và tác động: Đây là tiêu chuẩn cốt lõi, áp dụng cho thiết kế nền và móng nhà xưởng, đảm bảo khả năng chịu tải trọng từ máy móc và điều kiện địa chất. Đối với nền đất yếu, cần áp dụng biện pháp xử lý như cọc khoan nhồi (TCVN 9396:2012).

2. Tiêu chuẩn thiết kế công trình công nghiệp theo từng khu vực chức năng

Tiêu chuẩn thiết kế công trình công nghiệp cũng quy định cách bố trí các khu vực chức năng để đảm bảo hiệu quả vận hành và an toàn lao động. 

Các khu vực chính trong công trình công nghiệp bao gồm khu sản xuất, kho bãi, hành chính, và phụ trợ. Một số yêu cầu cụ thể:

• Khu vực sản xuất: Theo TCVN 4514:2012, tổng mặt bằng xí nghiệp công nghiệp phải đảm bảo thuận lợi cho dây chuyền sản xuất, thông gió tự nhiên, và tận dụng ánh sáng. Hướng nhà xưởng cần tránh nắng trực tiếp, đón gió mát, và giảm thiểu tiếng ồn.
• Khu vực kho bãi: Tiêu chuẩn thiết kế nhà kho công nghiệp yêu cầu diện tích sàn đủ lớn, kết cấu nền chịu tải tốt, và bố trí lối thoát hiểm rõ ràng. Khoảng cách giữa các khu vực phải tuân thủ TCVN 2622:1995 để đảm bảo an toàn cháy nổ.
• Khu vực hành chính và phụ trợ: Các khu vực như nhà ăn, phòng y tế, hoặc văn phòng cần được bố trí ở đầu hướng gió để tránh bụi và khí độc từ khu sản xuất. Dải cây xanh bảo vệ với chiều rộng tối thiểu 6m là bắt buộc để giảm tiếng ồn.
• Hệ thống giao thông nội bộ: Tiêu chuẩn thiết kế công trình công nghiệp yêu cầu bố trí đường vận chuyển hợp lý, thống nhất từ kho đến khu sản xuất, đảm bảo an toàn và hiệu quả kinh tế.

Tiêu chuẩn thiết kế nhà máy sản xuất còn yêu cầu các khu vực chức năng phải có tường ngăn tháo lắp dễ dàng để đáp ứng thay đổi công nghệ, đặc biệt trong các nhà xưởng thép tiền chế.

Bí quyết kiểm định nâng tầng nhà cấp 4 tiết kiệm chi phí

3. Tiêu chuẩn thiết kế công trình công nghiệp liên quan đến phòng cháy chữa cháy

Phòng cháy chữa cháy (PCCC) là yếu tố không thể thiếu trong tiêu chuẩn thiết kế công trình công nghiệp. Các quy định liên quan được nêu rõ trong TCVN và QCVN, nhằm đảm bảo an toàn cho công nhân và tài sản. Một số tiêu chuẩn quan trọng:

• TCVN 2622:1995 - Phòng cháy, chống cháy cho nhà và công trình: Quy định khoảng cách giữa các công trình, bố trí lối thoát hiểm, và hệ thống chữa cháy tự động. Nhà xưởng có chiều rộng trên 60m cần có tường ngăn cháy theo bậc chịu lửa.
• TCVN 5760:1993 và TCVN 5738:2001: Yêu cầu lắp đặt hệ thống báo cháy và chữa cháy tự động, đảm bảo hoạt động hiệu quả trong các tình huống khẩn cấp.
• QCVN 06:2021/BXD: Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về an toàn cháy cho nhà và công trình, áp dụng cho mọi công trình công nghiệp, bao gồm nhà xưởng và nhà kho. Quy định này yêu cầu thiết kế cửa thoát hiểm có kích thước lớn hơn xe vận tải (chiều cao +20cm, chiều rộng +50cm).

Tiêu chuẩn thiết kế công trình công nghiệp liên quan đến PCCC còn yêu cầu kiểm tra định kỳ hệ thống chống sét (TCVN 9385:2012) và bố trí cây xanh chống cháy xung quanh công trình.

Các nhà xưởng sản xuất hóa chất hoặc vật liệu dễ cháy cần tuân thủ nghiêm ngặt hơn, với khu vực lưu trữ riêng biệt và hệ thống chữa cháy bằng bột (TCVN 13877-1:2025).

4. Tiêu chuẩn kỹ thuật hệ thống cơ điện (MEP) trong công trình công nghiệp

Hệ thống cơ điện (MEP) đóng vai trò quan trọng trong tiêu chuẩn thiết kế công trình công nghiệp, bao gồm các hệ thống điện, cấp thoát nước, thông gió, và điều hòa không khí. Các tiêu chuẩn liên quan:

• TCVN 5687:2010 - Thông gió, điều hòa không khí: Quy định thiết kế hệ thống thông gió để đảm bảo chất lượng không khí trong nhà xưởng, đặc biệt ở các khu vực sản xuất có nhiệt độ cao hoặc khí độc.
• TCVN 7447-4-42:2005 - Hệ thống điện: Yêu cầu thiết kế và lắp đặt hệ thống điện an toàn, bao gồm nối đất (TCVN 4756:1989) và chống sét (TCVN 9385:2012). Hệ thống điện phải đáp ứng tải trọng của máy móc và thiết bị công nghiệp.
• TCVN 4513:1988 và TCVN 4474:1987: Tiêu chuẩn thiết kế công trình công nghiệp về cấp thoát nước yêu cầu hệ thống cấp nước bên trong và mạng lưới thoát nước bên ngoài phải đảm bảo lưu lượng, áp suất, và khả năng xử lý nước thải công nghiệp.
• TCXDVN 394:2007 - An toàn điện: Quy định thiết kế hệ thống điện trong nhà xưởng, đảm bảo an toàn cho công nhân và thiết bị trong điều kiện vận hành khắc nghiệt.

Tiêu chuẩn thiết kế công trình công nghiệp liên quan đến MEP còn yêu cầu hệ thống chiếu sáng tự nhiên và nhân tạo (TCXD 29:1991) để tối ưu hóa năng lượng và tạo môi trường làm việc thoải mái. 

Các nhà xưởng cần bố trí cửa sổ và lỗ thông thoáng để tận dụng ánh sáng tự nhiên, giảm chi phí vận hành.

Tiêu chuẩn thiết kế công trình công nghiệp không chỉ là yêu cầu pháp lý mà còn là nền tảng để xây dựng các công trình an toàn, hiệu quả, và bền vững. 

Hy vọng qua bài viết trên, Bách Khoa đã giúp bạn hiểu rõ hơn về các tiêu chuẩn thiết kế công trình công nghiệp. Việc tuân thủ các tiêu chuẩn thiết kế nhà xưởng, tiêu chuẩn thiết kế nhà kho công nghiệp, và tiêu chuẩn thiết kế nhà máy sản xuất giúp đảm bảo chất lượng công trình, đáp ứng nhu cầu sản xuất, và bảo vệ môi trường. 

Nếu bạn còn bất cứ điều gì còn thắc mắc và cần tư vấn giải đáp, hãy liên hệ ngay cho chúng tôi, đội ngũ nhân viên tại Bách Khoa luôn sẵn sàng hỗ trợ bạn!